Üftade hz. Türbesi
Üftade hz.
Babası ütadeyi 8-10 yaşlarında ipek tüccarında çalışmaya verir fakat çalışmada gözü yoktur.
Nerede bir hoca görse ders, feyz almaya çalışır.
Hızır Dede Türbesi
Hızır dede isimli zatın ders verdiğini öğrenir ve talebesi olur.
Hızır dedenin belden aşağısı felç olduğundan her gün çekirge kaplıclaara şifa bulsun diye sırtında taşır.
Yollarda ağaçların bitkilerin zikrini izler.
Vefatından sonra kayhan camiinde müezzinlik yapmıştır.
Kayhan Camii
18 yıl da ulu camide görev yapmıştır.
Mübareğin o kadar güzel sesi varmış ki gayri müslimler bile namazdan önce dinlemeye gelirmiş.
Cami cemaati "bu çocuğun sesi kuranı çok güzel başka yere gitmesin" der maaş bağlarlar.
Üftade başta istemez ama sonra kabul eder.
İlk maaşını aldığı günün gecesinde rüyasında hocası Hızır dedeyi görür.
Hızır dede der ki "evlat sen bilmez misin bu işlerin parayla yapılmadığını, niye para aldın. makamından üfta oldun"
Buna çok üzülür, aldığı maaşı talebelere burs olarak verir ve çilehanesine çekilir.
Aylarca zikir çeker allaha yalvarır.
Ne zaman ki Emir Sultan Buhari hazretleri rüyasına girer, "Emir Sultan camisinde imamlık yap vaiz ver halkı aydınlat" der o zaman çilesinin dolduğunu anlar ve imamlığa başlar.
Celvetiye tarikatına uğrar. Celvet halvetin karşılığıdır. Halvet tek başına çekilip allahla beraber olmak. Celvet halk içinde halk ile beraber olmak.
Anadoluya balkanlara celvetiye tarikatını torunu Kutub İbrahim efendiyle talebesi Aziz Mahmut Hüdayi hz. yayar.
Aziz Mahmut Hüdai Türbesi
Aziz Mahmut Hüdayi hz zamanın Bursa kadısıdır. bir olay üzerine Üftade hz ne talebe olur .
Olay Ahmet efendinn hacca gitme olayıdır.
Bir gün Üftade hz camiye inerken Ahmet efendiyi ağlarken görür sorar "nedir derdin"
"hocam hacca gitmek isterim yıllardır birtürlü gidemedim. Bu sene büyük bir söz söyledim hanım hacca gidemezsem seni boşayacağım dedi. Şimdi önümden hacı kafilesi geçti gitti ben gidemedim hanımı da boşamak istemem ben ne yapacağım." der
Üftade hz. "benim selamımı söyle git Eskici Mehmet efendiyi bul o derdine derman olur" der
Eskici Mehmet Dede Aş Evi
Eskici Mehmet efendinin de Ulucami'nin yakınında bir dükkanı varmış.
Dükkanı perdeyle ikiye bölmüş bir tarafında iş yapıyormuş diğer tarafında ibadet.
Bir gün Ulucami imamı gelir der ki
"sen artık camide görmüyoruz bize mi camiye mi küstün" diye sorar.
Eskici Mehmet efendi
"Yarın öğle namazına yarım saat kala gel neden gelmediğimi izah edeyim" der
Ertesi gün gelir perdeyi çeker Kãbe'yi karşısında görür.
"Ben 5 vakit namazımı Kãbe'de kılıyorum ondan gelmiyorum" der, aynı anda Ahmet efendi kapıda belirir.
"Sen de bayrama 1 gün kala hazırlan gel" der.
"Ne hazırlığı"
"Sen hacca gitmek istemiyor musun,"
"Evet Üftade hz nin selamını getirdim."
"Selamını aldım kabul ettim sen bayrama 1 gün kala ihramını giy gel"
Bayrama bir gün kala Ahmet efendi hazırlanıp gelir.
Geldiğinde yum gözünü aç gözünü Kãbe'deler. Orada hacılık görevlerini beraber yaparlar zemzem hurma hediye de alır. Orada kafileye emanet eder Mehmet efendiyle buluşur geri dönerler.
Geldiğinde hanımına
"Beni tebrik et ben hacı oldum gittim geldim."
Hanımı inanmaz "6 aylık yol sen 3 günde gittim diyorsun" der kavga ederler .
Sabah kadın kadıya şikayete gider
"Bana bu yaştan sonra yalan söylüyor ben yalancı adamla yaşamak istemiyorum"
Kadı Mahmut Ahmet efendiyi çağırır hanımın böyle böyle diyor der,
Ahmet efendi "evet gittim" deyince, Kadı Mahmut şahit sorar Ahmet efendiye.
O zamanlar boşanma için 2 şahit gerekir. Ahmet efendi şahidim Eskici Mehmet efendi der.
2. şahidin kim diye sorduğunda Bursa'dan giden kafile der.
"Benim onlarda eşyalarım da var gelince sorarsınız" da deyince kadı boşayamaz ve mahkemeyi erteler.
Kafile geldiğinde Kadı Mahmut, Ahmet efendi şehirde anlaşma yapmasın diye Ahmet efendi ve hanımını alır şehir dışında kafilenin önünden gelir.
Sorar kafileye, kafile der ki
"biz 3 gün beraberdik 4. gün kaybettik birbirimizi emanetlerin de bizde kaldı al emanetlerini"
Hanımı da kadı da şaşırır. Barışır evlerine döner Ahmet efendiler.
Ama kadının içindeki ateş sönmez Mehmet dedenin başına gider bu işin sırrı nedir bana anlatır mısın?" der.
Başta söylemez ama Kadı Mahmut ısrar edince "Sen şeytanın dünyayı dolaştığına inanıyorsun da bir allah dostunun gidip geldiğine neden inanmıyorsun" deyince Kadı Mahmut "bu sırlar alemi ben size talebe olmak isterim" Mehmet dede "biz o makama sahip değiliz sen gidip Üftade hz ne talebe olacaksın. Biz onun himmeti duasıyla gittik geldik" der.
Atına biner Üftade hz nin dergahına gider. Dergaha yaklaştığında atın ayakları çamura batar gibi taşa batar (ayak izleri Molla Fenari camii önünde hala durur)
Aziz Mahmut Hüdai hz'nin atının ayak izleri
Molla Fenari Camii
Atı bırakır yayan gider, bakar dergahın bahçesinde biri elinde çapa çalışıyor.
"Bana Üftade hz ni çağırı mısın?"
Üftade hz. nin de namı var ama kendi fakirdir çalışır.
"Buyur evlat benim" deyince
"Sen koskoca Osmanlı kadısıyla dalga mı geçiyorsun git üftade hz ni çağır" der
o zaman üftade hz.
"Ya Mahmut sen atsız bir yere gitmezdin atın bile seni getirmek istemedi de sen neden geldin" der.
O zaman Üftade hz olduğunu anlar
"Beni bağışlayın talebe olmaya geldim" der.
"Bizim kapımız yokluk kapısıdır sen bizle yapamazsın" der Üftade hz.
Israr edince
"Bizim dervişlerin Allah'tan başka bir şeyi yoktur senin malın mülkün şanın şöhretin var sen bizle yapamazsın."
Tekrar ısrar edince Üftade hz.
"Seni iki şartla kabul ederim. Birincisi malın mülkün neyin varsa fakir fukaraya bağışlayacaksın. İkincisi dergaha geldiğinde ne görev verilirse onu yapacaksın" der
Kadı Mahmut gider malını dağıtır gelir.
Dergahta ilk görevi tuvaletler temizleme olur.
Tuvaletleri temizlerken bir gün dellal bağırrı
"Bursa'ya yeni kadı geldi"
Yeni kadı gelince tören olur merasim olur. Kadı Mahmut'ta bunları bildiği için nefsi kabarır
"Senin yaptığın iş mi o makamı bırak gel burada tuvalet temizle" diye aklından geçirir.
Anında Üftade hz cevap verir.
"Ne çabuk unuttun bana verdiğin sözü de ne geçiriyorsun aklından vazgeçiyorsan çık dışarı" der.
Eliyle temizlediği tuvalet taşlarını o mübarek sakalıyla temizlemeye kalkar.
"Sakal mübarektir böyle yere sürülmez" der Üftade hz.
Üftade Tekkesi ve Camii
O görevden alır nefis terbiyesi ve kibrini yenmesi için Bursa sokaklarında sırtında ciğer satmasını söyler.
Ciğer satarken Üftade hz. talabelerini bir ilkbaharda çağırır.
"Herkes bana birer demet çiçek toplasın getirsin."
Herkes demet demet rengarenk çiçek toplar getirir ama Kadı Mahmut bir tane kuru kırık bir çiçekle gelir.
"Mahmut, sen bana bunu mu layık gördün" deyince Kadı Mahmut
"Ben daha güzellerini de buldum, ama hangi çiçeğin dibine varsam hüda hüda diye zikir ettiğini duydum zikrini bozup koparamadım. Bu zikirden kesilmiş belki sizin kerametinizle zikre başlar diye aldım getirdim" deyince Üftade hz.
"Bu geziden en karlı çıkan sensin. Bundan sonra senin ismin Mahmut Hüdayi olsun" der ve baş talebesi olarak sadece abdest suyunu ısıtma görevi verir.
Bir kış günü Mahmut Hüdayi uyuya kalır. Üftade hz. nin öksürüğüyle uyanır
"Ben hocamın verdiği görevi yerine getiremedim" diye üzülür. İbriği göğsüne bastırır, ibrik kaynamaya başlar.
Üftade hz "oğlum dök suyu dök suyu" deyince suyu döker Üftade hz. nin elleri yanar. ve der ki
"Bugün bu suyu çok ısıtmışsın"
"Aksine hocam uyuya kalmışım unuttum.
"Bu su odun ateşiyle değil aşk ateşiyle gönül ateşiyle ısınmış. Sen artık tamam oldun bir posttan iki astar olmaz sen Sivri Hisara git benim yaşım geçti ben burada kalayım" der
Sivrihisar Aziz Mahmut Hüdayi Camii
6-7 ay orada kaldıktan sonra ziyarete Üftade hz. nin yana gider.
Üftade hz. kuran okumasını ister ve dua eder
"Padişahar hizmetkarın olsun ardınca yürüsün İstanbul Üsküdar'a git" der
O sırada Sultan 1. Ahmet savaş hazırlığındadır ve bir rüya görür.
Rüysında düşmanla güreşe tutuşur güreşte sırtı yere gelir.
Sultan 1. Ahmet ve Türbesi
Kalktığında rüyasının tabirini ister herkes der ki "biz bu savaşa girmeyelim mağlubiyet var."
Birde derler Aziz Mahmut diye bir zat var ona tabir ettirelim.
Ulak tabiri götürür ve getirir. Padişah okur.
"Padişahım arzın en güçlü yeri topraktır. İnsanların da en güçlü yeri sırtlarıdır iki güç bir araya gelmiş büyük bir kuvvet oluşmuş eğer sefer hazırlığındaysanız acele edin sefere çıkın"
Padişah buna çok sevinir. Savaşa girer ve galip gelir. geldiğinde saraya gitmeden Üsküdara gelir yolda Aziz Mahmut Hüdayi hz ni görür atından iner ve atına buyur eder
"gideceğiniz yere götürelim" der
Aziz Mahmut Hüdai nin aklına hocası Üftade hz nin duası gelir ve ata biner. 10 adım gidince attan iner
"hocam niye indiniz gideceğiniz yere götürseydik." deyince
"Böyle atlar sizin gibi sultanlara yakışır bizim gibi fakirlere değil. Ben sırf hocamın duası yerine gelsin diye bindim bu ata yoksa binmezdim."
Sultan Ahmet, Aziz Mahmut Hüdai hz ne talebe olur. Sultan 1. Ahmet birgün sarayında hocasının abdest suyunu dökerken annesi de arkasında havlu tutar. Mubarek kadın içinden geçirir
"Canlı bir keramet gösterse de görsek."
Abdestini aldıktan sonra Aziz Mahmut Hüdayi hz der ki
"Ey valide sultan Cihan padişahı bizim elimize abdest suyu döküyor siz havlu tutuyorsunuz daha benden nasıl canlı keramet bekliyorsun bundan canlı keramet mi olur"
Bu Mubarağin bir de güzel duası vardır.
Bize fatiha gönderenler bizdendir. Bizden olanlar kabrimi ziyaret edenler fakirlik görmesin, denizde boğulmasın, ateşte yanmasın, imanını kurtarmadan da ölmesin, öleceğini bilsin ve bildirsin.
Bu mübareklerin isimlerini andık ruhlarına bir Fatiha okuyalım.
Selam ve dua ile.
